VILLA ROCES
Fotografie: Tim Van de Velde
Een buitenruimte aanleggen in functie van een woning? Het kan ook andersom. Belgisch architectenbureau Govaert & Vanhoutte vertrok bij het ontwerp van Govaerts privéwoonst van de aanwezige natuurelementen en liet ‘Villa Roces’ maximaal communiceren met de bosrijke omgeving. De zoektocht naar eenvoud en transparantie resulteerde in een ingenieus samenspel van interieur en exterieur. Een knap staaltje conceptarchitectuur dat internationaal lof en prijzen oogst.
Gesofisticeerde eenvoud
Villa Roces werd dwars op de straatzijde gepositioneerd, met aan de noordkant een lange, quasi volledig gesloten gevelwand in Afrormosia – een duurzame Afrikaanse houtsoort.
Govaert: “Ons bureau werkt er dikwijls mee, omdat het hout een mooie lineaire structuur heeft en ook vrij stabiel is.”
Slechts op één plaats in de houten gevelwand werd een trapeziumvormige opening gemaakt. Die bevindt zich ter hoogte van het hellend vlak in de twee verdiepingen omvattende leefruimte. Aan de andere zijde werd Villa Roces volledig open gehouden en in glas uitgevoerd. De woning is opgebouwd volgens een geraffineerd box-in-boxprincipe. Alle kamers zijn lineair naast elkaar opgesteld aan de glazen zijde; de circulatie in de woning gebeurt aan de gesloten zijde. Op grondniveau bevinden zich de inkomhal, keuken, eetplaats en centrale leefruimte met open haard. De tweede woonkamer, master bedroom, dressing en badkamer liggen verzonken in het landschap voor extra privacy. De kinder- en logeerkamers bevinden zich op het hoogste niveau. Vanuit elke ruimte in huis is er visueel contact met de tuin.
Zo binnen, zo buiten
De architect nam niet alleen het ontwerp van de woning, maar ook dat van de buitenruimte voor eigen rekening. Govaert: “Ik wilde zeker geen vrijstaande garage of een opzichtig zwembad in de tuin. Dat zou de karakteristieken van de bosrijke omgeving te veel aantasten. De garage is ondergronds geplaatst, het zwembad hebben we half verzonken laten aanleggen, direct palend aan de binnenruimtes op souterrainniveau. Door de langgerekte vorm van 2,70 meter op 15 meter en de aparte positionering, speelt het zwembad een centrale visuele rol binnenshuis. Vooral als het ’s avonds is aangelicht, levert het een bijzonder uitzicht op.”
Ook voor de rest van de buitenruimte trok de architect de lineaire kaart, al beperkte hij de ingrepen tot een absoluut minimum. Govaert: “De buitenruimte werd zeer eenvoudig gehouden en alle aanwezige elementen zijn maximaal behouden. Ik ben er voorstander van om toe te spitsen op reeds aanwezige, streekeigen beplanting, eerder dan een totaal nieuw tuinconcept uit te dokteren.”
Links werd het perceel al afgebakend door een bestaande haagbeukhaag. Die is behouden, net zoals een dertigtal reeds aanwezige bomen op het terrein, waaronder eiken, beuken en twee kastanjes. Govaert: “Vooral de beuken vormden een uitdaging, want zes ervan stonden vrij dicht tegen de woning. Dankzij een speciale techniek zijn we erin geslaagd om de bomen met behulp van een soort pampers via het ondergronds watercircuit te bevochtigen. Een vrij intensief proces, maar het heeft de beuken wel gered. Verder hebben we de buitenruimte zo minimalistisch mogelijk gehouden en ons beperkt tot gras en enkele lineair opgestelde hagen met hazelaars.”
Consequente maatvoering
Direct aansluitend bij de woning werd een L-vormig terras gecreëerd. De verharding van de ondergrondse parkeergarage – in uitgewassen beton – werd doorgetrokken tot aan de straatzijde. Dwars daarop staan enkele haagstructuren, die de woonst van de straat afschermen. Een dubbele haag, even hoog als de woning zelf, vormt als het ware een verlengde van de gesloten houten wand.
Het terras werd modulair opgebouwd uit grote betontegels, volgens precies dezelfde maatvoering die binnenshuis werd gehanteerd. Govaert: “De hele woning is zeer consequent op eenzelfde travee van 2,70 meter gedimensioneerd. Die maat vormt als het ware de rode draad doorheen het volledige ontwerp, van de raamprofielen tot de tussenwanden. De vloertegels zijn precies één derde van de travee breed, het keukenblok is 8 meter 10 lang, ofwel precies drie keer de basismaat.”
Qua tuinmeubilair koos het gezin voor een witte ‘Hopper’ tuintafel van Extremis, die met haar strakke designlook perfect in het minimalistische plaatje past. Ook de vier ‘Tumbona’ ligzetels van FueraDentro, ontworpen door Hendrik Steenbakkers, zijn een schot in de roos. Een Qrater vuurschaal van Extremis zorgt op mooie avonden voor extra sfeer in de tuin.
Over tuinverlichting kan Govaert kort zijn: die is er niet – op een bescheiden accentverlichting bij de inkom na. Govaert: “Ik wilde absoluut geen lichtpollutie in de tuin. Het zwembad kan worden opgelicht van binnenuit en door de grote glaspartijen in de woning stroomt er vrij veel licht naar buiten, maar verder vond ik het belangrijk om alles zo natuurlijk mogelijk te houden.”
Natuurlijke schaduwontwikkeling
Door de hoge graad van transparantie communiceert Villa Roces in alle seizoenen maximaal met de omgeving. ’s Zomers fungeren de bomen als natuurlijk zonnescherm, wat oververhitting in de glazen woning tegengaat. ‘s Winters, wanneer ze hun blad verliezen, valt het zonlicht royaal binnen en zorgt het voor extra warmte in huis. Een hoogtechnologisch airconditioningsysteem installeren was hier bijgevolg niet nodig. Door het concept van de woning is het gezin het hele jaar door op een quasi volledig natuurlijke manier van een aangenaam binnenklimaat verzekerd. Govaert: “Zonder de vele bomen rondom zou deze woning niet leefbaar zijn. Ze vormen echt een essentieel onderdeel van het concept. We hebben bewust een woonst willen creëren die de omgeving respecteert, niet andersom.” Missie volbracht.