PATRICIA URQUIOLA
“Ik draag een grote verantwoordelijkheid maar ik wil positief blijven en plezier hebben in mijn werk. Ik wil altijd een bepaald perspectief in mijn leven en genoeg ruimte voor me dat ik kan bewegen.”
Patricia Urquiola is één van de populairste designers van deze tijd. Sterallures heeft ze allerminst maar temperament, dat heeft ze voor drie. Ze surft graag van het ene naar het andere bedrijf. Ze is spontaan en uitbundig, met een zuiderse flair.
We ontmoeten Patricia Urquiola ter gelegenheid van de jaarlijkse internationale designweek in Milaan, in de B&B Italia Store. De toonzaal is afgeladen vol en iedereen drumt samen in één hoek. Er wordt gefluisterd, is zij het? Mobiele toestellen en camera’s worden bovengehaald want iedereen wil een glimp van haar vastleggen. Patricia – het middelpunt van alle aandacht – laat het allemaal gebeuren en poseert gewillig voor haar nieuwste ontwerpen. Haar echtgenoot Alberto Zontone is er ook. Hij houdt alles vanop de achtergrond in het oog en zorgt ervoor dat de timing niet al te veel in het honderd loopt. Dan is het eindelijk mijn beurt. Patricia besluit een rustigere plek op te zoeken, weg van de camera’s.
Patricia Urquiola – geboren in Oviedo (Spanje) – studeerde architectuur in Madrid en woont en werkt in Milaan. Ze werkte eerder al samen met grote namen in de designwereld en sinds 2001 heeft ze haar eigen design- en architectuurbureau. Patricia ontwerpt voor onder meer B&B Italia, Moroso, Kartell, Viccarbe, Molteni, Axor, Alessi en is bijzonder actief. Alleen al dit jaar waren nieuwe ontwerpen te zien zowel bij B&B Italia, Moroso, Viccarbe en Flos. Haar ontwerpen zijn vrouwelijk en dragen een typische ‘Urquiola’ touch: een frivool of onverwachts element, vaak voorzien van een bloemenmotief en uitgevoerd in een zuiders, warm kleurenpalet. De ontwerpen zijn functioneel maar allesbehalve strak en uniform. Details spelen een belangrijke rol.
Hoe heeft de designindustrie op de crisis gereageerd? Moet het helse ritme – ieder jaar een nieuwe collectie – aangehouden worden? Hoe gaat de industrie de uitdagingen aan op het vlak van ecologie, duurzaamheid? Het zijn thema’s die Patricia Urquiola nauw aan het hart liggen, zo blijkt.
“Meer dan 2 of 3 jaar werk ik nu voor B&B Italia. Ik probeer duurzame producten te realiseren met een lange levensduur. Door de wereldcrisis wil ik ontwerpen herbekijken en teruggaan naar de basis. Zonder kwaliteitsverlies maar door vereenvoudiging wil ik nieuwe ontwerpen maken aan een betere prijs. Vorig jaar hebben we een sofa heruitgebracht die we nu konden produceren aan de helft van de prijs door gebruik te maken van nieuwe technieken. We wisten niet of dit zou aanslaan en of de klanten deze koerswijziging wel konden appreciëren. Nu ben ik heel fier want deze maand kwam de sofa ‘Bend’ er als bestseller uit. Dit betekent dat de mensen hierop zaten te wachten, kwaliteit tegen een lagere prijs.”
Patricia Urquiola snijdt ook het thema ecologie aan met haar nieuwste relaxzetel ‘Husk’ voor B&B Italia. Het is een knusse, gezellige sofa gemaakt van een hoop kussentjes om comfortabel in weg te zakken.
“We wilden een armstoel ontwikkelen op een duurzame manier. Alle onderdelen kunnen gescheiden worden en zijn recycleerbaar. Het idee van de kussens is onder meer een hommage aan één van de ideeën van Vico Magistretti dat me inspireerde. Hij zei: hoe mooi zou het niet zijn een sofa te ontwerpen volledig gemaakt van kussens? Het zijn bijvoorbeeld ook de kussentjes die je ziet liggen in elke zetel om het gezelliger te maken. We hebben een jaar aan de zitschaal in kunststof gewerkt. De zitschaal moest hetzelfde signaal geven als zijn inhoud, namelijk een gevoel van comfort en zachtheid. De 19 kussentjes zitten vrij in de hoes. De zitschaal ondersteunt niet alle kussentjes, enkel degene die noodzakelijk zijn. Het concept is heel eenvoudig. Je kunt twee verschillende bekledingen kopen voor één stoel en de kussens wisselen. De sofa wordt volledig binnen het bedrijf geproduceerd, dat is ook een vorm van ecologie.
Patricia Urquiola werkt voor verschillende grote fabrikanten. Is het iedere keer een andere Patricia die we aan het werk zien of weet ze perfect wat het bedrijf wil, vraag ik haar?
“Nee, nee,” zegt ze strijdlustig. “Ik hoop dat jij ook verschillende vrienden hebt. Vriendschappen zijn altijd anders. Met sommigen maak je plezier, met anderen ga je joggen of naar de film en er zijn er met wie je al je grote en kleine problemen kan bespreken. Relaties tussen mensen zijn fantastisch. Als je op dezelfde golflengte zit, als het DNA van het bedrijf overeenstemt dan is samenwerken heel eenvoudig. Wanneer ik gesprekken heb met B&B Italia zijn dat andere gesprekken dan met Patricia Moroso of met FLOS. Het zijn verschillende partners. Ik ben heel open in relaties. Zo is mijn karakter en ik heb dat ook nodig. Ik hou ervan om van het ene bedrijf naar het andere te surfen. Ik krijg heel veel vertrouwen en ondersteuning en zij weten op hun beurt dat ik een zekere ethiek heb”.
De inspiratie voor uw werk komt vaak uit het dagelijkse leven. Hoe gaat dat in zijn werk?
“Echte creatievelingen zijn altijd aan het denken over wat andere laten liggen, wat niet gebruikt wordt. Wat waardeloos is voor de ene, is het daarom niet voor jou. Je hebt een bepaald idee, een manier van denken en van de dingen te bekijken. Wat zijn de zaken waaraan nooit iemand gedacht heeft? Dat kan heel eenvoudig zijn, dichtbij huis of terwijl je over de straat loopt. Je hebt een bepaalde aantrekking voor de emoties van de samenleving. Iets trekt jouw aandacht en geeft je de energie.”
Vaak zijn het ook details die haar werk zo bijzonder maken, een bepaald idee uit een onverwachte hoek waaraan je zelf nooit zou denken. “Het zijn dingen die me uitdagen, die me confronteren. Die uitdagingen bewaar ik om achteraf daarmee te spelen en de dingen beter te maken.”
Outdoor design is big business vandaag. Zijn er op dit terrein nog nieuwe uitdagingen?
“Wat ik doe voor outdoor is heel verschillend omdat de elementen waarmee ik rekening moet houden anders zijn. Je kunt de schaal van de ontwerpen veranderen want er is geen kamer en er is dus geen begrenzing. De achtergrond waarin de meubels geplaatst worden is geen zwart-witdecor maar een omgeving in de natuur met groene en zandkleurige tinten. Ook het licht is anders en veranderingen van licht zijn zelfs sterker. Je moet nadenken over kwaliteit want de elementen rondom zijn veel agressiever dan in het interieur. Al die elementen samen, maken dat er nog heel veel werk is. Ik ben heel blij dat dit terrein nu ook open ligt en een deel vormt van het werk van de designer”.